Toen Wings Agora in Roermond begon in 2014 hadden we het helemaal niet over een diploma of een examentraject. We kregen wel een 'diplomagarantie' dat onze kinderen tenminste op het advies van de basisschool zouden slagen. Dat gaf voor ons ouders een gevoel van overtuiging van het Agoriaanse concept, maar ik was er niet echt mee bezig. Bovendien werd toen nog meer gedacht in het gedurende de jaren halen van certificaten voor vakken en het doen van staatsexamen in plaats van het hele circus. Praktischer zal ik maar zeggen en 'on the way' Uiteindelijk zie je in de loop der jaren dat de meeste kinderen -en natuurlijk hun ouders - kiezen voor het halen van een diploma. Alleen dan langs de weg van Agora met challenges in de eerste jaren. De mijne ook en ik heb er nog steeds een heel dubbel gevoel over, ook nu beide kinderen een diploma hebben.
Mijn oudste had de pech om in de coronajaren het examen te moeten doen. Wings Agora Roermond had voor het eerst een grote groep leerlingen en niet alles verliep vlekkeloos. Zelf had ik het gevoel dat mijn dochter eigenlijk te vroeg in het eindexamentraject was gestapt. Zij besloot er een jaar langer over te doen en ongelooflijk wat een eindspurt zij ervan maakte! Met hulp van haar coach en de passende ondersteuning van vakexperts kon zij vrij goed haar eigen manier van leren volgen en zo examens halen met hogere cijfers dan verwacht. Waar iedereen op de lagere school en het brugklasjaar van een traditionele middelbare school aangaf, dat onze dochter een Havo-mentaliteit had, maar VMBO toch meer voor de hand lag, maakt Agora haar belofte waar met een hoger niveau dan het advies van de basisschool; een Havo-diploma met bijna een acht gemiddeld! Mijn dochter heeft het nog regelmatig over, dat het leren bij Agora zo 'logisch' was en dat zij de hele insteek mist in het vervolgonderwijs. Ondertussen is zij -met een tussenstap van een propedeuse toegepaste psychologie op HBO-niveau - derdejaars studente psychologie aan de Universiteit Maastricht. Ze moet er hard voor werken maar weet waar ze het voor doet.
Mijn tweede unieke kind ben ik al een aantal jaren 'kwijt' aan de kwelling van het examentraject, of liever gezegd het toetssysteem. Want aan belangstelling voor de vakken ligt het absoluut niet. Het liefste zou hij alle vakken gedaan hebben, zonder pakketkeuze. Interesse genoeg en alleen maar verder gevoed daarin door Agora. Het was voor mij al op de lagere school duidelijk dat hij weinig op had met toetsen al scoorde hij goed. Zijn belangrijkste vraag voor het eindexamen was dan ook: Hoe laat ik iemand anders zien dat ik het snap? En dat had weinig met toetsen te maken. Wel met dyxlexie en met hoogbegaafdheid. Zijn interesse bleef breed en daarom koos hij ook voor een best zwaar vakkenpakket - maar dat kunnen we alleen achteraf zeggen. Eigenlijk was het een onmogelijke opdracht om in twee jaar tijd zonder de basiskennis een vakkenpakket te doen waarin zowel het economische profiel als het technisch profiel zat en een tweede vreemde taal ervoor was opgeofferd vanwege dyslexie. En toch heeft hij het eindelijk gehad, met tien vakken op zijn cijferlijst. Uiteindelijk via de VAVO. Even twee nieuwe vakken in een jaar doen met schoolexamens en een centraal schriftelijk. Dus aan doorzettingsvermogen om dat papiertje te halen ligt het niet. Zoals hij het zelf zegt: Nu kan ik weer verder met 'leven'. Naar een vervolgopleiding Technische bedrijfskunde, een opleiding die belooft veel met opdrachten en portfolio's te werken. We zullen zien...
Maar wat doen wij als Agora-ouders? We doen er aan mee... aan dat hele circus van het diploma. We zouden als Agoriaanse ouders toch beter moeten weten? Nee hoor, wij zitten nog in het denken dat een diploma nou eenmaal de gemakkelijkste weg is om ergens te komen. En is dat zo als ik terugkijk? Wat ik zie is dat we ze opnieuw terugduwen in een hokje dat van buitenaf bepaalt. Terug naar de conditioneringen van het traditionele onderwijssysteem en gedachtengangen die in onze samenleving helaas nog steeds overheersen in de splitsing 'geslaagd' of 'gezakt'. We zijn van 'je bent goed genoeg zoals je bent' en 'wat gaaf om onze authentieke kinderen weer te zien' toch overgeschakeld op het waardensysteem dat 'je niet goed genoeg gent als je dit niet kunt halen'. Je bent on-voldoende. Dat vind ik misschien nog wel het allerergste, dat het die impact heeft. En dat de opluchting dat mijn jongste nu een diploma heeft gehaald veel last van mijn schouders haalt.. vanwege dat papiertje. Maatschappelijk delen we nu eenmaal toch nog steeds in in 'geslaagd' of 'gefaald'. Nietwaar? Misschien stoor ik me wel het meeste aan mezelf. Dat ik niet gewoon afgelopen jaren mijn schouders heb opgehaald en mijn kind heb gestimuleerd om uit het systeem te stappen. Volgens mij had hij daar best de moed voor.
Onze samenleving denkt nog veel te veel in belonen of straffen. Aan pas kansen geven als er een papiertje is. Zelfs met al die tekorten in de zorg en het onderwijs is er weinig flexibiliteit om 'learning on the job' toe te passen en intrinsieke motivatie leidend te laten zijn. De opleidingen nog zo vierkant als maar kan zijn en wordt veel te weinig gekeken naar de uniciteit van al die studenten die gemotiveerd zijn om in het vak aan de slag te gaan. Niks leermeesters en leerlingen, zoals het vroeger ging. Iets willen en mogen leren en de kans krijgen dat te doen door je leermeester te volgen. Zonder onderscheid in witte en blauwe boorden. Dat doorzettingsvermogen leren veel Agorianen door hun 'Why' vraag in de challenges. Ze hebben geleerd om ergens voor te gaan. Tegelijkertijd zijn ze in staat om uit de hamstermolen te stappen als een opleiding niet passend blijkt te zijn of haar beloften niet nakomt. Dat is iets anders dan opgeven. Maar ik heb dat al zo vaak overal geroepen en voel me een roepende in de woestijn van onderwijsland.
Ons Ministerie is namelijk hopeloos als het gaat om iets anders bedenken dan het huidige CSE... Ik word nog boos als ik denk aan de uitzending van Nieuwsuur over het voorstel van LAKS om het centraal schriftelijk voor 1/3 mee te laten tellen en de reacties van experts(*). 'Het heeft geen prognotiserende waarde voor het vervolgonderwijs' en 'Het Ministerie van Onderwijs vindt dat de schoolexamens en het centraal schriftelijk met elkaar in balans zijn in het huidige systeem.' De stoom komt ervan uit mijn oren en wederom vraag ik me af waarom wij als ouders ons niet vastlijmen op de A12? Het is een gewoonte van onze samenleving om uit te gaan van maakbaarheid en de gedachtegang dat als je maar hard genoeg ervoor werkt je slaagt en dat als iedereen het kan jij het ook moet kunnen. Het ontbreekt mij aan alle redelijkheid voor zo'n redenatie... De afgelopen jaren ben ik er meer van overtuigd geraakt, dat net die dingen die bij jou passen de kwaliteiten zijn die je moeiteloos afgaan. Die moet je eerst ontdekken. Het zijn de onbewuste capaciteiten die van jou zijn en jou uniek maken. En daar hoef je geen diploma aan te hangen. Die tonen zich vanzelf als je ze de ruimte geeft, ze koestert en laat ontwikkelen. Agora-onderwijs dus!
* https://nos.nl/nieuwsuur/video/2568853-laks-centrale-eindexamens-wegen-te-zwaar:
Reactie plaatsen
Reacties