Met de groei aan Agorascholen en de groei binnen de scholen zelf aan aantallen leerlingen is er een grote behoefte aan agoracoaches! Uit welke boom kun je die plukken? Of is er ergens een afdeling binnen Dimas waar ze georderpicked kunnen worden? Op maat besteld en gemaakt? Helaas (nog) niet! Agoracoaches zijn leerkrachten, mensen met een onderwijsbevoegdheid die regulier geschoold zijn. Direct van de opleiding, horizontaal overgestoken en wellicht een enkeling vanuit het bedrijfsleven het onderwijs ingestapt. De onderwijsbevoegdheid is de ingang om bij een school te mogen gaan werken. Maar is dat ook de ideale recrutering voor Agoracoaches? En als het zo moet, waar heb je dan mee te maken om ze Agoracoach te laten worden?
De Agora-coaches van het eerste uur in Roermond hebben zichzelf opnieuw mogen uitvinden; aan de slag gaande met de tien principes van Agora heeft er veel innovatie plaatsgevonden op de werkvloer en zijn persoonlijke inbreng en onderlinge afstemming de belangrijkste bronnen geweest van die innovatie! Ik riep: je herkent ze, die eerste pioniers. Het zit tot in hun tenen en misschien is zelfs wel hun bloedgroep (beroepsgroep) veranderd!
Als iemand me zou vragen ze te omschrijven, dan krijg ik het moeilijk om daar precies de vinger op te leggen, maar … ze hebben iets ‘speciaals’… Als ik een poging waag met woorden, dan zou ik het vooral willen omschrijven met ‘authentiek’ en van daaruit ‘overtuigend’ , ‘nieuwsgierig makend’ en met hun eigen-wijsheid. Er is geen enkele coach hetzelfde, ze zijn allemaal uniek! Mijn eigen ervaring met coaches in mijn onderzoeken voor blogs is, dat ik wegging met nieuwe vragen en vraagtekens over mijn eigen overtuigingen. Het was vaak ‘mindfucking’.
Wat ik heb gezien is dat door het gezamenlijke proces van een kleine groep mensen, de pioniers aan Agora-coaches, er een hecht team ontstond. Een team dat weet wat het aan elkaar heeft en kan discussiëren zonder dat er problemen onderling in de relaties ontstaan. Een team dat elkaar kan vervangen, omdat de normen en waarden zo helder met elkaar gedeeld werden, dat men ook ‘vervangbaar’ kon zijn vanuit de kracht van de gezamenlijkheid. Die elkaar aanspreken! Die naar buiten toe Agora kunnen vertegenwoordigen!
Naast het internaliseren van de Agora-filosofie in de ontwikkeling van leerkracht naar Agora-coach spelen nog andere belangrijke factoren een rol. De reguliere onderwijscultuur gaat uit van de individueel gerichte leerkracht die een klas lesgeeft. Die vanaf dag een moet presteren als een volleerd en ervaren leerkracht. Het ontbreken van een beroepsgroep die zelf de ontwikkeling van het onderwijs vormgeeft maakt het niet gemakkelijk eensgezind te innoveren. Al met al is het logisch binnen een reguliere school een cultuur aan te treffen die individualistisch is, waar hiërarchie wordt ervaren, waar onzekerheidsmijding kan optreden, er geen natuurlijke vormen van samenwerking ontstaan en waar de focus niet ligt op de leerling. Dat is niet de cultuur die een Agoraschool nodig heeft!
De visie van Agora-onderwijs gaat uit van een netwerkorganisatie doordat ze ‘it takes a whole village to raise a child’ en participatie van ouders in de leeromgeving omvat. De traditionele onderwijscultuur staat haaks op wat je nodig hebt in een Agora-school: een collectivistische leercultuur, het werken vanuit de kracht van het team dat niet bang is zich te laten leiden en gezamenlijke ontwikkeling van het onderwijs. Dat de individuele leerkracht ondergeschikt wordt aan het collectief en zich richt op de leerling zonder dat hij dat ervaart als het verliezen van autonomie en zeggenschap. Een Agora-coach durft kwetsbaar te zijn in zijn eigen leren en dus in zijn team van collega’s. Men spreekt elkaar aan op dat wat niet past bij de Agora-filosofie. Daar komt dan nog eens bij dat de netwerkorganisatie die Agora voorstaat vraagt om inspiratiekracht, coaching kwaliteiten, ondernemersvermogen, netwerkkwaliteiten, communicatie- en marketingvaardigheden om de school naar buiten toe te vertegenwoordigen en de wereld naar binnen te halen.
Ik ben een groot voorstander van een aparte Agora-coach opleiding óf het mogen werven op andere vereisten dan alleen de onderwijsbevoegdheid. Voor degenen die in het onderwijs zitten lijkt deze uitspraak van mij waarschijnlijk op vloeken in de kerk! Dat is niet de bedoeling! Ik wil helemaal niks afdoen aan de onderwijsbevoegdheid en de daaraan verbonden kennis en vaardigheden. Ik zou graag anders willen insteken: Ik weet dat er al aanvullend op het reguliere pakket modules zijn die je tijdens de opleiding al iets vertellen over andersoortig onderwijs zoals Agora-onderwijs, maar ik zie liever een nieuwe fundering die vanaf het begin af aan die mensen aantrekt die de gewenste mix aan kwaliteiten of de potentie bezitten voor de benodigde cultuur en van daaruit eventueel aanvullend hun bevoegdheid halen voor het onderwijs. Per slot van rekening wordt Agora niet echt gekenmerkt door ‘onderwijzen’ maar meer door ontwikkelen. Als je voor innovatie selecteert uit het bestaande traditionele aanbod aan leerkrachten, dan is het maar de vraag of je ook coaches kunt aantrekken met de gewenste agora-potentie om meteen te kunnen starten op een Agora-school.
Dat is natuurlijk wishfull thinking nog op dit moment. Voor nu zie ik vooral als beste strategie om klein te starten met het liefst boventalligheid aan coaches vanaf het begin. Daarmee zet je een sterke basis neer waarop je kunt groeien. Van belang is om die verinnerlijking die de eerste coaches met elkaar ervaren en waarmee ze groeien tot een hecht team kunt gebruiken als de gezamenlijke normen en waarden die elke nieuweling kan overnemen.
Ik wens iedere Agoraschool toe dat geoliede team te ervaren, dat ik in de pioniersjaren van Roermond heb ontmoet. Dat betekent vooral een rem houden op de groei van het aantal leerlingen zodat je team van coaches niet elk jaar te veel groeit en daardoor je normen en waarden vertroebelen door te veel nieuwelingen. Je niet laten verleiden te groeien vanwege de belangstelling van ouders en leerlingen en ook niet door de wensen van managementniveaus voor groei. Een moeilijke opgave als je ziet hoeveel leerlingen en ouders staan te popelen om Agora-onderwijs te mogen volgen. Ik hoop dan ook van harte dat de Agora-scholen die nieuwe coaches vinden als het spreekwoordelijke schaap met vijf poten. Met vele kwaliteiten buiten de onderwijsbevoegdheid waarmee ze het Agoraonderwijs vanaf dag 1 kunnen ondersteunen en verrijken!
Geïnspireerd door de nieuwe vacatures die gedeeld worden op LinkedIn voor Agoracoaches en het artikel "Waarom het leren van leraren problematisch is" van Marco Snoek en Ina Sijvat in het magazine 'Van 12 tot 18', https://van12tot18.nl/artikelen/patronen-in-scholen-waarom-het-leren-van-leraren-problematisch-is
Reactie plaatsen
Reacties