Zandbakvriendjes

Van tien tot half elf, na het speelkwartier van kwart voor tien, mocht iedereen zelf kiezen wat te doen. De meeste kinderen hadden een voorkeur voor de speelhoek met poppen, de poppenkast of het werken aan de legotafel. Er was een ding wat juf Els niet zo leuk vond aan Anthony. Als hij mocht kiezen, dan ging hij altijd voor de blokken. In zijn eentje. Het was een ratjetoe aan blokken doordat meerdere verzamelingen bij elkaar in een kist waren beland. Verschillend van formaat en kleur. Houten blokken, rode, blauwe en gele blokken. Rond en vierkant of langwerpig. Anthony had er plezier in om een zo hoog mogelijke toren te bouwen van verschillende houten blokken. Meestal eindigde dat met veel lawaai als de toren weer eens omviel. Tot grote ergernis van juf Els.

Ze probeerde voor de zoveelste keer Anthony iets anders te laten doen, dan torens bouwen. Anthony wilde echter alleen maar met de blokken bouwen en hij mocht zelf kiezen had de juf toch gezegd? Toen de toren voor de zoveelste keer omviel, had ze er schoon genoeg van. “Ga nu maar eens iets anders doen Anthony! Ga kleuren of met de lego spelen met de anderen. Je stopt nu met de blokken!”

Anthony vond juf Els moeilijk in te schatten. Wat deed hij nou weer verkeerd? Elke keer als hij probeerde een hogere toren te bouwen keek ze hem aan op een manier die hij niet snapte. Dan keek ze hem boos aan als dat niet lukte. Hij kon het niet! Daaraan lag het natuurlijk! Dat het niet lukte! Hij probeerde het elke dag opnieuw te doen. Hij was best ver gekomen vandaag totdat juf Els zo boos tegen hem zei dat hij moest stoppen. Paniek! Dan zou het hem toch nooit lukken? Hij zei: “Nee!” Juf Els was verbaasd, een Anthony die nee zei? “Hoor ik het nou goed Anthony? Zeg jij nee tegen mij?” Anthony voelde veel boosheid van binnen. Wat wilde ze nou? Hij wilde door om te laten zien dat hij het kon. “Nee, nee, nee!” zei hij opnieuw met een boze blik.

Het was genoeg voor de zenuwen van juf Els. “Genoeg Anthony! Jij gaat maar eens afkoelen buiten op het schoolplein! Trek je jas aan en ga!” Ze trilde van binnen en probeerde beheersd te blijven. Anthony voelde haar woede maar durfde niets meer te zeggen. Hij voelde zich verward. Waarom mocht hij niet laten zien hoe hoog zijn toren kon worden? Waarom voelde hij toch elke keer haar boosheid als hij iets probeerde? Het was ook nooit goed! Gelaten trok hij zijn jas aan en vertrok naar buiten. Naar die stomme zandbak waar alle kinderen over elkaar heen buitelden om erin te kunnen spelen tijdens het speelkwartier. Suf gedoe! Juf Els kon hem door het raam naar de zandbak zien lopen. Daar ging hij zitten, met zijn benen bungelend over de rand van de zandbak…

Mirs poppenhoek

Mir zat in de kleutergroep van juf Paula. Een dromerig kind dat goed was in het vertellen van verhaaltjes en het helpen van andere kinderen. Een klein modekoninginnetje met jurkjes die haar moeder voor haar maakte en met mooie strikken in haar haar. Juf Paula vond haar een zonnig kind, maar ook wel een tikje bijzonder. Mir wilde nooit buiten spelen in de zandbak. Ze weigerde. Ook als juf Paula het haar nadrukkelijk vroeg. Ze ging dan zitten op de rand van de zandbak met haar voetjes nog op de trottoirtegels van het schoolplein. Dat was het, spelen deed ze niet.  

Juf Paula was niet gewend, dat het haar niet lukte om kinderen te laten doen wat zij goed vond voor het kind. Ze vond het niet normaal, dat een kind niet in de zandbak wilde spelen. De zandbak was favoriet bij vele kinderen tijdens het speelkwartier. Waarom dan niet bij dit kind? Ze had de moeder gebeld om hierover te overleggen en haar zorgen uitgesproken. De moeder had haar serieus genomen en de huisarts erover gebeld. Die had hartelijk gelachen en gezegd dat ze zich geen zorgen moest maken. Mir had aan de huisarts verteld, dat ze haar jurkje niet vies wilde maken en er gaatjes in haar mooie sokjes met een kartelrandje zaten, waardoor ze zand tussen haar tenen kreeg in de zandbak.

Juf Paula vond het niet om te lachen. Ze was doodserieus in haar overtuiging, dat het niet normaal was dat een kind zich niet vies wilde maken. Dat zeurde over zand tussen haar tenen. Het was geen gezonde ontwikkeling. De huisarts was een oudere man, veel te vertederd door kleine kinderen. En van een moeder kon je niet verwachten dat ze haar kind zou aansporen de zandbak in te gaan met een van haar net nieuw gemaakte jurkjes. Zij zou dat varkentje zelf wel wassen!

De groep mocht kiezen met spelen en ze zag Mir naar de poppenhoek gaan. Haar favoriete plek met het aan- en weer uitkleden van alle poppen totdat ze alle kleren uit de poppengarderobe had gehad. Ze had niet zoveel met de legotafel. Als ze niet terecht kon in de poppenhoek, dan zat ze ijverig te tekenen en kleuren. Alhoewel het kleuren niet echt goed lukte binnen de lijntjes. Daar was Mir veel te ongeduldig voor.

“Mir, kom eens hier!” riep juf Paula. “Trek jij je jasje maar aan kind, jij mag helemaal alleen in de zandbak gaan spelen.” Ze zag Mirs gezicht dat een en al verbazing was. Toch zei het kind niks. Ze liep met een gebogen hoofd naar de kapstok, trok haar jasje aan en ging naar buiten. Juf Paula kon haar naar de zandbak zien lopen. Het was verder een kind dat goed luisterde, dus ze vertrouwde erop, dat ze niet ongehoorzaam zou zijn met een zo duidelijke opdracht van haar.

De ontmoeting

Mir begreep er niks van. Had juf Paula niet begrepen dat haar jurkje vies kon worden en dat er zand tussen haar tenen kwam met het spelen in de zandbak? Hoe kon dat nou? Haar moeder had het haar nog zo goed uitgelegd. Maar ze kon de juf toch niks weigeren? Dan was ze stout en zou ze vast weer met haar moeder bellen dat ze iets niet goed deed.

Ze zag een jongen zitten op de rand van de zandbak. Ze had hem wel eens gezien tijdens het speelkwartier, hij stond vaak alleen op het schoolplein met de grijze trottoirtegels. Dan keek hij naar de grond of afwerend om zich heen. Hij keek naar haar op. Zijn bruine ogen keken haar boos aan. Ze schrok, dat had ze niet verwacht. Hij bleef haar aankijken en ze kon niet anders dan hem aanstaren. Ze zag wel boze ogen, maar voelde iets anders… De boosheid was niet zo belangrijk, ze voelde verdriet en eenzaamheid in de manier waarop hij naar haar keek. Ze werd nieuwsgierig, waarom was deze jongen zo verdrietig? Ze liep naar hem toe, aarzelend, of hij toch niet boos zou worden.

Anthony was boos. Hij zat een tijdje op de rand van de zandbak toen hij een meisje naar buiten zag komen. Blonde staartjes met een strik erin en blauwe ogen. Hij had haar wel eens gezien op het speelplein, maar vaak was ze in een groepje met andere meisjes aan het spelen of aan het dansen. Behalve als zij in de zandbak speelden, dan zat zij op het randje van de zandbak.

Ze liep recht op hem af, een beetje aarzelend. Hij schrok ervan. In zijn angst keek hij haar boos aan, maar dat leek haar niet af te schrikken. Sterker nog, ze leek nog meer vastberaden naar hem toe te komen. Toen ze bijna bij hem was liep ze langzamer en kwam naast hem staan. Licht aarzelend ging ze naast hem zitten op de rand van de zandbak, met maar een kleine afstand tussen hen. Hij wilde zijn ogen neerslaan, maar dat lukte hem niet.

“Hoe heet jij?” vroeg ze. Hij had geen zin om te antwoorden, maar haar blauwe ogen keken hem zo vragend aan, dat hij antwoordde: “Anthony”. “Ik ben Mir” zei ze ongevraagd terug. “Moet jij ook in de zandbak spelen?” vroeg ze. “Ik vind de zandbak maar helemaal niks, maar de juf wil dat ik erin kom spelen.” Hij voelde hetzelfde verzet bij haar als hij in zichzelf voelde. Iets moeten en er geen zin in hebben. Zelf willen kiezen, in alle vrijheid in plaats van aanpassen. Niet mee moeten doen met de rest met die stomme zandbak. Zijn eigen ding doen.

“Zie je die emmer met water daar?” vroeg hij aan haar. “Zullen we die pakken?” Hij zag haar naar het water kijken. “Als we het zand uit de zandbak gooien op de tegels en het nat maken, dan kunnen we er een toren mee bouwen!” Misschien had ze wel zin om mee te doen, dan verveelde hij zich niet. Ze beantwoordde zijn vraag met stralende ogen waarin hij iets zag van ondeugendheid. Dat had hij niet verwacht bij het lieve meisje met de blauwe ogen. Wat een verrassing, iemand die iets met hem mee wilde doen wat eigenlijk niet mocht!

Een zandtoren bouwen

Hij schepte een heleboel zand over de rand van de zandbak met zijn handen. Mir gooide er met haar handjes water over uit de emmer. Het zand plakte goed. Het deerde hem niet, dat zijn kleren nat en vies werden. Mir ging er zo in op, dat ze vergat dat haar jurkje vies werd en er zand tussen haar tenen kwam te zitten. Nat zand dat niet kriebelde en schuurde, maar plakte.

De emmer was nog niet leeg, dus Anthony ging door. Zolang het zand plakte kon hij zijn toren steeds hoger maken. Mir werkte ijverig mee en klopte het zand aan als hij de toren weer een beetje hoger maakte. De toren stond stevig en werd steeds hoger. Om hem stevig te houden gooide hij opnieuw zand onder aan de voet van de toren om hem nog breder te kunnen maken. De toren werd groter en hoger. Toen was de emmer water leeg...

Juf Paula en juf Els keken ieder vanuit hun eigen lokaal naar buiten. Ze zagen twee kinderen zand buiten de zandbak gooien en de emmer water gebruiken die er stond als oplossing voor de kapotte regenpijp. Eigenlijk mocht het niet, maar het was een bijzonder schouwspel om naar te kijken. Dus ze lieten het maar gebeuren. Toen was de emmer leeg...

Op de tegels naast de zandbak stond een hoge zandtoren met daaromheen een plas van water en klef, nat zand. Naast de toren stonden twee kinderen. Een jongen met zand in zijn haren en rode wangen van opwinding over zijn zandtoren. Ernaast een meisje met een nat jurkje en zand in haar staartjes. Ze had haar schoenen en sokken uitgetrokken en stond op blote voeten in het natte zand op het schoolplein. Handje in handje keken ze samen trots naar de toren waarin ze volledig waren opgegaan.

Juf Els en juf Paula gaven de twee een standje, dat ze al dat zand uit de zandbak hadden gegooid. Dat was toch niet de bedoeling? Gelaten luisterden de twee naar hun beide juffen en ruimden het zand weer op, terug de zandbak in. Samen voelden ze het plezier van binnen om het ‘net even buiten de lijntjes kleuren’. Anthony had zijn hoge toren gebouwd, Mir had ontdekt hoe leuk het was om iets te doen waar ze een beetje bang voor was. Iets waarvan ze wist dat het eigenlijk niet mocht, maar wat ze wel wilde doen. Maar met Anthony had ze het gedurfd. Hij had haar moed gegeven. Wat een gevoel van vrijheid! Ze gloeide van binnen!

Tijdens de pauze lachten juf Els en juf Paula met elkaar om de actie van beide kinderen. Ze waren stiekem trots en spraken af, om de beide kinderen wat vaker samen te laten spelen op het schoolplein. Het leek erop alsof de zandbakvriendjes elkaar moed en vrijheid gaven om hun eigen grenzen te verkennen. Bovendien had juf Els nu minder last van Anthony's houten blokkentoren en hoefde juf Paula zich geen zorgen meer te maken over een kind dat niet vies wilde worden.