De cocktail van onthechting en hoogbegaafdheid

Voor mijn gevoel kwam ik uit een perfect gezin met een lieve moeder en lieve vader en lief broertje. Het opvoeden kwam voornamelijk op mijn moeder neer, zoals dat gebruikelijk was in die tijd. Ik was een gevoelig kind en werd beschermd opgevoed. Lange tijd ben ik er ook vanuit gegaan dat dat nodig was en zijn er overtuigingen ingeslopen die me klein en afhankelijk hebben gehouden. Sinds korte tijd weet ik dat ik hoogbegaafd ben. Niet dat dat label nou zo belangrijk is, maar het samenbrengen van dingen die bij mij passen laten me zien en herkennen hoe dat mij zowel geholpen als gehinderd heeft tijdens het opgroeien in een gezin waar emotionele beschikbaarheid moeilijk was.

We zijn vaak verhuisd vanwege het beroep van mijn vader. Voor mij betekende dat, dat ik op drie kleuterscholen en twee lagere scholen heb gezeten in kleine dorpen. Saamhorigheid met de bijbehorende kleinburgerlijkheid. Het beroep van mijn vader die politieman was viel erg op, en daarmee kwam er ook altijd veel aandacht op mij te liggen. Net zoals voor de kinderen van de burgemeester, het hoofd van de school en de brandweerman. Ik moest me altijd extra bewijzen als brave dochter van de politieman en voelde me een buitenbeentje. 

In mijn hoofd en in mijn beleving - mijn wereld - was er zoveel meer dan ik dagelijks kon ervaren op school, met mijn ouders en de kleine groep aan medeleerlingen. Alles wat beperkte, alles wat eenzaam maakte en onbegrepen, dat kon ik met vele scenario's in mijn hoofd rechtzetten en zo creëerde ik mijn eigen veilige omgeving waar ik wel in control was. Aan de buitenkant paste ik me aan om maar niet uit de toon te vallen en daarmee afgewezen te kunnen worden. Ik begrijp ondertussen dat die beide dingen ook heel erg passend zijn voor hoogbegaafdheid. Maar als kind snap je niet dat je een schijnveiligheid creëert en steeds verder bij jezelf vandaan gaat.

Erg lang heb ik gedacht dat dat gewoon allemaal aan mij lag; ik was nu eenmaal anders. Dat de onveiligheid en het gevoel van beperking ook zaten in mijn opvoeding en mijn ouders zelf, daar stond ik niet bij stil. Hoe zou dat ook kunnen? Je bent van ze afhankelijk, je houdt van ze en je bent loyaal. Het voordeel als je ouder wordt is dat je er overheen kunt kijken en ziet hoe de gezinsdynamiek werkte. Ik ben opgegroeid in een niet functioneel gezin, een narcistisch gezin, met ouders die beiden niet emotioneel beschikbaar waren. Na jaren ontdek je dan dat je een groot deel van jezelf hebt afgescheiden, verborgen hebt gehouden en aangeleerd hebt je klein en afhankelijk te voelen. Uit zelfbescherming. Niet bewust.

De opvoeding van mijn ouders gaf mij als leerschool dat je vooral moet proberen het goed te doen voor de ander om iets te mogen zijn en te betekenen. Ik weet dat zij gehandeld hebben vanuit hun beste intenties en hun kunnen. Ik kan hen daarin niks kwalijk nemen. Maar ik had het wel heel erg graag eerder geweten en eerder ontdekt. Het had veel kunnen schelen in de wijze waarop ik het leven buiten mij altijd benaderd en ervaren heb. Je neemt je overlevingsmechanismen mee als je uit huis gaat, in je contacten met vrienden, op je werk. 

Ik ontmoette mijn partner; iemand die me nam zoals ik ben en dat nog steeds doet. Hij komt uit een functioneel gezin, staat stevig. Ik kan op hem bouwen toen en nu nog steeds. Onvoorwaardelijk! Het krijgen van kinderen was een van de grootste cadeaus van mijn leven! Ik heb twee mooie mensen op de wereld mogen zetten! En ik nam mij voor om vooral hen te zien. Ik was niet zo van "hij lijkt op jou" of 'zij heeft jouw ogen'. Voor mij zijn mijn kinderen vanaf hun geboorte altijd hun eigen unieke zelf geweest. Ook wijze wezens, ook al was ik als ouder verantwoordelijk en zij van mij afhankelijk. Vanuit respect benaderen en vanuit gelijkheid vond ik vanzelfsprekend. Ik weet niet of dat ook allemaal zo heeft uitgewerkt en of ik alles goed heb gedaan; In hoeverre mij dat gelukt is, hoor ik wellicht als ze beiden een tijd op eigen benen staan en ontdekken wat er buiten de veilige haven van het gezin nog meer te koop is in de wereld. Ik hoop dat ze bij vragen dan altijd terug willen keren naar het nest; om te vergelijken en te praten. 

Zo'n tien jaren geleden heb ik een fase van ziekte en herstel doorgemaakt die een ommekeer heeft betekend in mijn kijk op het leven, mijn ouders, mijn gezin en mijn werk. Ik wist een ding zeker: dingen moesten radicaal anders! De hersteltijd zou ik benutten om daar stappen in te zetten! Het lot liep anders; mijn beide ouders kregen binnen dezelfde maand een herseninfarct en aan mij werd gevraagd om te zorgen. En wat deed ik? Ik pleegde roofbouw in plaats van te recupereren. Het enige dat ik mezelf toestond was de middagrust omdat ik gewoonweg de energie niet had om er een hele dag te zijn. Toch vond ik altijd van mezelf dat ik zo snel mogelijk terug moest naar mijn oude conditie; Hoe kon ik iets betekenen als ik niks kon doen? Niet kon werken? Geen maatschappelijke bijdrage leverde? Mijn herstel kwam te staan in het teken van nuttig zijn, niet zeuren en aan de slag. 

Ondertussen weet ik dat dat niet werkt.... Afgelopen jaar heb ik geïnvesteerd in een traject zelfsturend leiderschap bij een hoogbegaafdencoach. Dat bleek de juiste keuze! Ik leerde er mijn kracht en kernwaarden kennen en mijn overtuigingen vanuit mijn verleden kwamen helder aan de oppervlakte. Met de snelheid van denken had ik nu geen voorsprong... Hoofd en hart kwamen daar al dichter bij elkaar, maar mijn lijf deed dingen die ik niet kon verklaren. Het verborg nog iets, waar ik blijkbaar niet aan kon komen ook al kon ik zo goed verwoorden waar het in zat. Na het afronden van het traject leidde een situatie ertoe dat mijn lijf me alles liet voelen. Er was geen escape meer. En daarmee kwamen de inzichten pas echt tot leven. Tot dan toe had ik geen flauw idee hoe diep mijn conditioneringen zaten en hoe je erbij kunt komen. Je ego bouwt een mooi muurtje om je heen en neemt je in bescherming. Tenminste, dat lijkt zo. Het houdt je daardoor tevens afzijdig van je diepste zijn en maakt schaduwen waar licht mag schijnen.

Het traject maakte voor mij inzichtelijk hoe ik vooral liefde en energie stopte in de relatie met mijn ouders waardoor ik het gevoel had een doorgeefluik te zijn zonder waarde. Mijn moeder is vorig jaar overleden en gelukkig heb ik nog een aantal gesprekken met haar gehad over haar jeugd en haar verleden waardoor ik haar beter kon begrijpen. De vrouwen in haar familie, haarzelf en haar kijk op mij. Ik besloot opnieuw te investeren in de relatie met mijn vader; Ik had vroeger een fijne band met hem, dat is wat ik me herinner. Ik ontdekte dat er vooral bij mij spanning en verdriet aanwezig waren als ik hem bezocht. Ik moest toegeven, dat mijn opvoeding zijn sporen had nagelaten en ik moest stoppen dat te bagatelliseren. Overigens, zonder me een slachtoffer te gaan voelen. Ik heb recent het besluit genomen het contact te verbreken en dat leidde onmiddellijk tot reacties van mijn lijf, alsof er een band rondom mijn hart gebroken is en er oneindig veel ruimte is.

Na een jaar klopt er veel waarin ik geloofde niet meer, zijn illusies in duigen gevallen en is er boosheid en verdriet geweest. En nu merk ik langzaamaan meer compassie, compassie voor mezelf waardoor er meer veiligheid in mezelf ontstaat. Ik herken vele oude patronen en werk aan acceptatie, overgave en toelaten. Toelaten om het te laten gaan. Ik weet dat het de goede weg is maar er zijn dagen van vrolijkheid en dagen van onmacht. Onmacht om niet te kunnen veranderen wat ik zo graag zou willen. Onmacht om verbindingen niet te kunnen leggen. Onmacht die vooral voortkomt uit het nog steeds willen pleasen en verantwoorden om de ander te 'manipuleren' tot verbinding. Schaduwkanten; van schuld naar schaamte naar compassie. 

Met alles wat er gebeurd is het afgelopen jaar heb ik het stuur weer in mijn eigen handen en kan en durf ik mijn eigen verantwoordelijkheid te nemen en onafhankelijk te zijn. Af en toe nog weifelend, maar al met veel meer zekerheid en vertrouwen. Daardoor ervaar ik de vrijheid die vroeger pas naar voren kwam als ik me compleet gevangen voelde en het als enige uitweg zag. Het voelt als een doorbraak waar ik jaren op heb gewacht en ik zie nu pas hoe giftig het niet emotioneel gehecht zijn in combinatie met hoogbegaafdheid is om jezelf te kunnen zijn. Mijn hoofd weet het, mijn hart ook en mijn lijf laat me aan alle kanten weten, dat het aan het ontgiften is. Het vraagt compassie en geduld om dat nog even te laten zijn. Maar we zijn op de goede weg!

Geïnspireerd en aangemoedigd door: https://sonjadegraaf.nl/blogs/maar-het-blijven-toch-je-ouders/

Er is ook enorm veel te lezen en te herkennen in de vele teksten op de website van Bindu: https://bindu.nl