De winkel open houden

Is er een eindproduct 'Agoriaan'? Als ik door school loop, dan zie ik eigenlijk geen leerlingen rondlopen, maar kinderen. Het verschil met thuis is dat ze met leeftijdsgenoten zijn, het pubergedrag is er net zo goed. Bezoekers aan Agora bevestigen regelmatig de eigenheid van de kinderen; hoe vrij ze overkomen, hoe ze bezoekers te woord staan en hun eigenheid tonen. Hoe ‘wijs’ ze daarin al zijn. Daar ben ik erg blij mee, ik vind een verworvenheid waar we trots op mogen zijn en wat we vooral moeten koesteren! Als ik rondloop binnen Agora vraag ik me tegelijkertijd af hoe dat nu werkt met al die ‘eigenwijze’ kinderen. Ik hoor en zie toezichthoudend gedrag van coaches en kinderen die zelf druk in de weer zijn met hun eigen werk. Is er voldoende aanwezig voor kinderen om intrinsiek gemotiveerd aan de slag te gaan? Hoe duidelijk aanwezig zijn gezamenlijke normen en waarden waarop de coaches mogen vertrouwen in het gedrag van de kinderen? Wat mag je eigenlijk van een Agoriaan verwachten? Hoe ondersteunen wij dat thuis als ouders? Hanteren wij dezelfde normen en waarden en welke zijn dat dan?

Hoe helder is de rol van de coach voor henzelf? Zijn zijn immers het allerbelangrijkste 'asset' van Agora maar er is geen functieprofiel voor dat hen compleet vertelt hoe zij moeten handelen om te 'presteren'? Zij ondersteunen de leerlingen in het zichzelf leren kennen, zichzelf ontwikkelen en motiveren leerlingen. De basis om te kunnen coachen ligt in eerste instantie bij intrinsieke motivatie van de coach. Zoals ik in de blog ‘It takes two to tango’ constateerde zoekt de coach naar een aanpak op maat voor elk coachkind. Los van hoe ervaren de coach is of dat hij zich nog een aantal zaken eigen moet maken, daarin hoor ik geen verschillen! Ik heb dan ook bewondering voor het ‘engelengeduld’ van onze coaches, hun nimmer aflatende motivatie om toch nog even door te zoeken voor een gepaste aanpak. Maar tegelijkertijd vraag ik me ook af het niet winst voor ons allen zou zijn als zij zich ook konden bezig houden met hun eigen passie, vak of expertise binnen Agora. Als je je immers continu ‘ten dienste’ stelt van de leerling, hoe fijn zou het dan zijn om ook je eigen kennis en ervaring te mogen overdragen. Het lijkt me geen enkel probleem voor onze kinderen. Net zo goed als ze zelf dingen uitzoeken is het heerlijk om af en toe aan iemands lippen te hangen en kennis op te zuigen. Het zou een goede zet zijn om te werken aan een helder verwachtingspatroon van de Agoriaanse meester waarin dit omschreven staat. 

Hoe zit het eigenlijk met onze kinderen en de coachgroepen nu Agora zo hard gegroeid is de afgelopen jaren? Kunnen coaches zich focussen op hun coachende taak en worden ze daarin goed gefaciliteerd en worden leerlingen voldoende gemotiveerd en ondersteund?

Voor beiden is een omgeving belangrijk die zowel bruist en inspireert als ook rustig en in jezelf teruggetrokken werken mogelijk maakt; De gewenste combinatie van Harvard University, een boeddhistisch klooster, een creatief laboratorium en een marktplein. De huidige situatie is dat coaches met hun groep leerlingen in een lokaal zitten met werkplekken; de ruimte is door de coachgroep met de coach samen ingericht. De groepen zijn onderling verbonden tot een subcommunity. Maar in principe werk je op je eigen plek. Je mag als leerling voor overleg, om je te laten inspireren, om creatief bezig te zijn ook op een andere plaats in het gebouw je ding doen, zoals bijvoorbeeld in de werkplaats, maar dat moet je wel vragen! Op dit moment is het vooral de coachgroep en de werkplaats waar leerlingen geïnspireerd kunnen worden en werken. Meer labs zijn er niet. Hoe zit het met de vijf werelden? De wereld naar binnen halen? 

Participatie van ouders en derden is een cruciale succesfactor voor verruiming van de ontwikkelmogelijkheden voor de leerling. Nu komt het toch op die coach neer die het motortje moet doen laten ronken bij de kinderen. Als de ouders hierin participeren dan wordt de wereld van de kinderen automatisch al groter en het biedt veel meer mogelijkheden tot inspireren. Des te beter deze samenwerking des te groter de kans dat we regie over eigen ontwikkeling optimaal tot zijn recht laten komen en des te beter de (net)werking van de community. Afgelopen schooljaar zijn er zo’n 25 sessies door een kleine groep enthousiaste ouders gehouden en hebben zo’n 15 leerlingen succesvol een beroep gedaan op hulp door een ouder. Dat is slechts een fractie van het potentieel dat benut kan worden. 

De buitenwereld naar binnen halen is dan ook iets wat ik structureel mis. Niet alleen van ouders. Ook de bedrijvigheid in onze eigen omgeving; die missen we zowel binnen de school als dat we er samenwerking mee hebben buiten de school. Kijk naar de krappe arbeidsmarkt en het potentieel dat bedrijven in school kunnen benaderen. Kijk naar sponsormogelijkheden om je onderwijsaanbod uit te kunnen breiden. Dat het niet gebeurt ligt niet aan mankracht of budget maar aan het ontbreken van een in praktijk vertaalde visie en strategie voor de slagzin 'it takes a whole city to raise a Child!'

Voor de bestaande leerlingen beperken de Agoriaanse mogelijkheden zich nog tot de coachgroep, de coach, een klein aantal inspiratiesessies en een beperkte de werkplaats voor met name houtbewerking. De inzet van ouders is tot het minimale beperkt en wordt nauwelijks ingezet of als ingezet goed benut. De leeromgeving is nog onvoldoende gerealiseerd; Als een puber niet gemotiveerd is of kan worden, dan is er een grote kans dat hij verveeld raakt. Als hij belemmerd wordt bij de uitvoering van challenges of leerdoelen, dan raakt hij gefrustreerd. Dat komt neer op de schouders van de coach die alles uit de kast zal moeten halen aan vaardigheden om te motiveren. Het komt thuis neer op de schouders van de ouders die zich zorgen maken over voortgang en motivatie.

Dan heb ik het alleen nog maar over community 1. Community 2 was afgelopen jaar nog zoekende naar de meest optimale vorm van werken richting examens in samenwerking met de vakexperts en moest ondertussen al ‘productie’ leveren. Met zelfreflectie en feedback van ouders en leerlingen op de laatste community-avond van dit jaar hoop ik dat het leidt tot een frisse en productieve start aan het begin van het volgende schooljaar. Het zal daarbij ook veelal liggen aan het inzicht over wat de meest optimale wijze van ontwikkelen is die tevens leidt tot ‘productie’. Want, we worden toch nog altijd afgerekend op onze examenresultaten, al zouden we anders willen.

Het kunnen handelen van grote aantal leerlingen in combinatie met bottom-up ontwikkelen en de grenzen van de financiering, dat zijn de bepalende factoren voor succesvolle groei. De groei van de afgelopen jaren heeft naar mijn mening niet in het voordeel gewerkt. De grens om natuurlijkerwijs te groeien in leerlingaantal en coaches is te ver opgerekt. Agora kiest ervoor om bottom-up te blijven ontwikkelen zoals bij de start. Dat vergt veel tijd en vraagt veel energie van alle betrokkenen en leidt tot de noodzaak van heldere communicatie voor iedereen. Een heldere, frequente communicatie kan helpen om de neuzen allemaal dezelfde kant op te houden, maar ook om hulpbronnen in te kunnen zetten. Echter, zonder duidelijkheid wat er verwacht wordt van coaches, vakexperts en ouders en daarop te sturen, zonder labs en zonder inspiratiesessies voor de leerlingen missen we essentiële pijlers van Agora om tot een optimale leeromgeving te komen.

Naar mijn mening zou Agora er niet verkeerd aan doen om vanwege de grootte van de organisatie, de druk bij de coaches, de nog te ontwikkelen labs en participatie van ouders en derden maar vooral het belang van de huidige leerlingen een aantal zaken als labs en participatie sneller te realiseren. Dat vergt de bereidheid dat coaches een deel van de ontwikkeling met heldere richtlijnen uit handen geven. Dat vergt een visie die uitgerold kan worden, die andere kunnen uitvoeren. Tot nu toe heb ik die visie nog niet ontdekt en is er te weinig speelruimte voor ouders om het zelfstandig op te kunnen pakken en vorm te geven. 

We pionieren nog, laten we dat niet vergeten. Voor de ‘oudste’ ouders en leerlingen zal dat logischer zijn dan voor de ouders en leerlingen van het afgelopen jaar. Agora is al zo goed neergezet in de buitenwereld, dat het bijna vanzelfsprekend is dat alles gewoon loopt zoals voorgeschoteld. Dat is niet zo, niet alles loopt al of zoals we het zouden willen. Daarover communiceren, continu, is een belangrijk zodat we weten wat we mogen verwachten, leerlingen en ouders. Helaas is communicatie niet het sterkste punt van Agora. Agora loopt vaak altijd achter de feiten aan en dat is jammer. Pro-actief communiceren levert je een betrokken community op en realistische verwachtingen. En dat scheelt een hoop miscommunicatie tussen ouders, coaches en leerlingen. Zo ben je in staat om de winkel open te houden en begrip te vragen voor de nieuwbouw. Voor toekomstige nieuwe ouders en leerlingen is het van belang te weten dat we nog aan het bouwen zijn en nog niet alles staat, dat levert realistische verwachtingen op.

Maar goed, eerst bouwvak! Na een schooljaar met een geheel eigen dynamiek met een tweede, grote groep  examenkandidaten nu even helemaal niks doen, uitpuffen en alles laten zakken tot in de tenen! Voor iedereen dan ook een hele fijne zomervakantie en tot volgend schooljaar!