Ik ontving een mail in mijn mailbox van Agora, dat Sjef Drummen afscheid nam van Agora! Ik bedacht me dat ik als ‘bloggende ouder’ nog nooit echt met hem in gesprek ben gegaan over Agora. Dus ‘allez’, dat werd dan tijd! Met alle vragen die ik mijzelf regelmatig stel over Agora leek het mij een prima gelegenheid om ze nu aan Sjef te stellen.
Nog voor het gesprek plaatsvond kreeg ik het boek Catharsia in mijn handen. Het boek is geschreven door Sjef Drummen zelf en gaat over zijn beleving van Agora. Het boekt vertelt over zijn eigen ontwikkeling en daaruit vloeiende ideeën over onderwijs tot en met Agora in de praktijk. Eindelijk een keer alles bij elkaar in één boek! Voor een ieder die bij Agora betrokken is, voor kinderen en ouders die zich oriënteren op Agora en voor alle onwetende journalisten: lees Catharsia!
De grote Sjef show? Chef Drammen? Dat zijn woorden die je in de media leest. Wat ik ervaar in het gesprek is iemand met een grote passie voor de ontwikkeling van kinderen. Tijdens het gesprek komen de woorden over Agora voor mij tot leven! Als ik binnen Agora zou werken, dan zou ik graag met regelmaat even opnieuw het verhaal willen horen waar het nou eigenlijk om draait! Een soort van ‘setting’ voordat je begint aan je Agoradag. Deze setting draait vooral om: Vertrouwen! En daar moet je sterk voor in je schoenen staan!
Als ik aan Sjef vraag wat hij anders zou doen als hij opnieuw zou starten met Agora antwoordt hij: “Ik zou nog meer nadruk leggen op het vertrouwen in de autonomie van de leerling.” Autonomie betekent dat je zelf bepaalt wat je doet en als je dat letterlijk neemt zou je het kunnen uitleggen dat je kind maar mag doen wat het wil, dat we vooral niks mogen (voor)zeggen als coaches en ouders en het kind zich (sociaal) nergens wat van hoeft aan te trekken. Maar dat is niet wat Sjef met autonomie bedoelt!
"Je moet volledig autonoom zijn"? Het eerste hoofdstuk van Catharsia is autobiografisch en geeft daarmee invulling aan ‘Elk mens is het product van zijn omgeving, zijn ervaringen en voor een klein gedeelte van zijn DNA’. In Sjefs geval een omgeving die hem de beleving geeft van volledig autonoom zijn! Het roept de vraag op in hoeverre wij als ouders –en coaches- deze ervaring van volledige autonomie hebben? In hoeverre zijn wij voldoende ontschoold – gedetoxed – gereinigd – om alle hardnekkige conditioneringen achter ons te laten? En hebben wij daarmee voldoende basis om vertrouwen te hebben in de autonomie van ons kind? Iets waarvan ik vermoed dat het (onbewust) bij ons allen speelt. Het doet het idee opborrelen voor een symposium ‘Agoriaans ouderschap’!
“We hebben geen school, wij leren je niks, jij gaat leren!” is een uitspraak van Sjef in ons gesprek. Zoals de media Agora graag verbeelden met een hangende jongere op de bank lijkt het er op dat autonomie betekent niks doen en hangen. En dat we er vooral niks van mogen zeggen. Sjef legt mij met voorbeelden uit dat autonoom leren een grote mate van zelfdiscipline vergt, nog meer dan in het reguliere onderwijs. De voorwaarde die je daaraan moet stellen, is wel dat het leren gebaseerd moet zijn op zinvolle doelen. Het is mag werken om die doelen te bereiken. Het is vrijheid, maar geen vrijblijvendheid. Een kind wil leren als het zinvol is, dat is de drijvende kracht, de intrinsieke motor. Voor coaches is het zoeken naar wat nodig is om de motor aan te krijgen, te laten lopen en de vrijblijvendheid eruit te halen. En ik kan me voorstellen dat je daar als coach en vakexpert je weg in moet vinden, vooral als je geconditioneerd bent in de reguliere onderwijs opleiding.
Autonoom zijn betekent niet dat je asociaal bent! Ik lees in CATHARSIA: ‘Agorianen mogen geen narcisten zijn (…) bij Agora ben je wel autonoom, maar terwijl je rekening houdt met anderen en openstaat voor de wijsheid van anderen.’ Een zin die ik voorleg aan Sjef. Het beeld dat hij mij hiervan schetst herken ik; De coachgroep als je Agorafamilie met je coach als ‘Agoramoeder’ of ‘Agoravader’ en de kinderen van de coachgroep als je Agorabroers en –zussen. Daarbinnen neem je je eigen plek in, maar niet zonder rekening te houden met de community. Je bent een uniek individu in een groep van mensen waar je rekening mee houdt. Om die omgeving te creëren is het volgens Sjef van essentieel belang om allereerst elkaar te leren kennen – coaches, leerlingen maar ook ouders- en je eigen werkplek te creëren binnen de community. Samen met je coachbroers en zussen en de coach geef je je leeromgeving vorm en daar moet je de tijd voor nemen! Het zijn de allereerste challenges binnen Agora die je uitvoert èn de start om ontschoold te raken en te blijven.
De verplichting van het diploma en het succes van Agora stelt onze conditioneringen elke dag op de proef! Het coachteam moet alle zeilen bijzetten om hun eigen ontwikkeling tot Agoriaanse Meester te realiseren; Olievlekwerking is passé als je zo snel groeit als groep. Tijd en ruimte voor ontscholing en de inrichting van de werkplekken staan met zo’n grote groep (nieuwe) Agorakinderen onder druk. En last but not least - als ouders stoeien we nog met onze conditioneringen en zoeken naar onze wijze van participeren. Ook hier vormen we –met zo’n grote groep ouders- nog geen hechte community, al willen we dat maar al te graag!
Hoe risicovol is het om (plannings)instrumenten centraal te gaan stellen en ze als vervanging van lessen en huiswerk te zien? Hoe menselijk is het als ouder om op je vingers te bijten om niet continu naar de voortgang van de challenges te vragen, op je lip te bijten als je kind naar huis komt met een onvoldoende voor een schoolexamen? Hoe voor de hand liggend is het om de loep te leggen op de werkwijzen van de vakexperts die het Agoriaanse nog onder de knie moeten krijgen als de belangrijkste factor voor het halen van examens? Is het niet enorm verleidelijk om de voorbereiding voor het examen verder naar voren te halen naar ‘3HAVO’ en ‘4VWO’? Hoe dwingend ervaren we in community 2 het tijdpad van PTA en Centraal Schriftelijk, ervaren we machteloosheid voor het halen van een hoger gemiddelde dan een 5,5? We zijn nog te veel beperkt door de ‘houdbaarheid’ van twee jaren voor reeds behaalde examens? Allemaal goed te begrijpen en te verklaren, maar een griezelig geconditioneerde omgeving voor de Agoraleer!
Zoals Sjef het verwoordt: Je moet sterk in je schoenen staan om je nergens wat van aan te trekken!” Het risico is dat we ons laten ontmoedigen, het Agoradenkgoed verlaten en terugvallen op conditioneringen uit het traditionele onderwijsmodel. Het werkt absoluut relativerend om naar onze (coach)kinderen te kijken en te luisteren! Ze kunnen goed aangeven wat ze van ons nodig hebben! Of zoals Sjef het verwoordt: “Als je kind aangeeft dat het niet graag naar school gaat, alles uit je handen laten vallen!” Met gezond boerenverstand, luisteren naar je buikgevoel en je bewust zijn van je eigen conditioneringen kom je dan al heel ver! Wil je sterk in je schoenen staan? Lees Catharsia!
Meer informatie over Catharsia , of wil je Catharsia bestellen?
Kijk op https://www.onderwijskunstenaar.nl
Update 12 maart 2024: Het boek is helaas uitverkocht en niet meer verkrijgbaar. Wel heeft Sjef Drummen samen met Jan Fasen een nieuw boek geschreven dat je via deze site kunt bestellen of via de website van Jan Fasen.
Reactie plaatsen
Reacties