Op afstand leren een probleem? Niet bij Agora! Vanaf dag een van het sluiten van de scholen was het geen probleem om Agoraleerlingen thuis te laten leren. Immers, leren is niet gebonden aan het schoolgebouw. Natuurlijk missen onze kinderen het contact op school met coaches, vakexperts en leerlingen, maar ze zijn gewend aan zelfstandig werken. Het werken met Google en de andere Agora-instrumenten bewijst nu zijn voordeel! Geen enkel probleem voor de kinderen om met google-hangouts contact te leggen, dagstarts te doen, coachgesprekken te houden en documenten te delen. Biedt dit geen geweldig perspectief voor alle onderwijs? Reguliere scholen steunen en kreunen onder het juk van thuisonderwijs omdat ze niet gewend zijn de zelfstandigheid van kinderen aan te spreken en kinderen zijn geen zelfstandigheid tonen gewend. Is het vervallen van het centraal schriftelijk niet een fantastische opening om het dan maar voor altijd af te schaffen? Wat kan het reguliere onderwijs 'leren' van Agora-onderwijs?
Het vervallen van het centraal schriftelijk dit jaar vanwege de coronacrisis vind ik persoonlijk een ‘zegen’. Niet dat ik eraan twijfel dat Agora-leerlingen niet in staat zijn een centraal schriftelijk goed te maken. Ik vind het centraal schriftelijk meer een kunstje doen, dan dat het recht doet aan wat je allemaal bereikt met Agora-onderwijs. De eerste jaren bij Agora leert je kind via challenges vanuit zijn interne motivatie kennis en vaardigheden te internaliseren en toe te passen. Hij slaat deze als het ware op op zijn eigen harde interne schijf. Als we met de examens beginnen dan gebruiken we een externe harde schijf met examenvereisten die niet echt compatible is met de interne harde schijf. Het gaat er dan vooral om dat verkregen kennis en vaardigheden ‘bewezen’ moeten worden zoals is ‘onderwezen'.
Bij Agora onderwijzen we niet! Met de visie van Agora is maatwerk mogelijk, voor coaches, voor vakexperts en voor leerlingen. Die is gericht op het creëren van de optimale leeromgeving waarbinnen een leerling op basis van intrinsieke motivatie en verantwoordelijkheid voor het eigen leertraject aan de slag kan. Wat zijn eigenlijk de ervaringen van de vakexperts, wat zijn hun wensen en waar lopen zij tegenaan als zij de leerlingen helpen op weg naar het examen? Met andere woorden, hoe laten zij de externe harde schijf compatible zijn met de interne harde schijf? Ik mag in gesprek met de vakexperts.
Ik ervaar de vakexperts als gemotiveerde leerkrachten die de verantwoordelijkheid op hun schouders voelen om de leerlingen naar het examen te begeleiden en onderweg moeten uitzoeken hoe dat zo Agoriaans mogelijk kan. Er is verschil tussen vakken in de hoeveelheid te vergaren kennis, te verkrijgen vaardigheden en in de wijze van toetsing. Er is verschil tussen vakexperts en aanpak van een vak. Vooral de tikkende klok van de beschikbare examentijd van twee jaar en de deadlines van schoolexamens en centraal schriftelijk doen de wens ontstaan om vroeger in het Agoratraject leerlingen al kennis te laten maken met vakken; De grote uitdagingen die ik hoor zijn: Hoe zorg ik ervoor dat ze alle stof voor het examen tot zich nemen? Hoe voorkom ik uitstelgedrag? Hoe krijg ik leerlingen gemotiveerd? Hoe zorg ik ervoor dat ze zelf initiatief nemen? En last but not least: hoe blijft de verantwoordelijkheid voor hun eigen leertraject bij hen zelf? Zijn dat 'Agoriaanse' vragen? Waar komen die vragen vandaan?
Naar mijn mening heeft het er vooral ook mee te maken, dat we richting examens opeens gaan praten over toetsen en cijfers. Ook zal proberen we het ontwikkelingsgerichte erin te krijgen door formatieve toetsen te geven, toch kleeft er aan het woorden toetsen het geconditioneerde gedrag van leerlingen in traditioneel onderwijs. Je slaagt of je zakt voor een toets, formatief of niet. Een leerling gaat genoegen nemen met een voldoende, hij gaat zijn tijd en aandacht prioriteren naar de beloning (slagen), wordt afwachtend omdat er van buitenaf inhoud en tijd voor hem worden bepaald en daarmee verdwijnt ook de ruimte voor het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Een complete tegenstelling met de ontschoolde leerling uit community 1 die gemotiveerd aan zijn challenges werkt en verantwoordelijkheid heeft geleerd te nemen. Die kan toch niet zomaar verdwenen zijn? En in hoeverre worden we ons bewust van onze eigen beperkende overtuigingen en gedrag?
Uitspraken als “Wij doen bij Agora iets in twee jaar wat andere scholen in drie jaar doen” en “Ik weet niet hoe ik jullie in een half jaar kan voorbereiden op het examen” leggen druk op presteren en slagen en staan ‘natuurlijke’ successen in de weg. Vakexperts moeten de ruimte krijgen om zich Agoriaans te ontwikkelen, je bent niet van de ene op de andere dag een Agoriaans vakexpert; Dat betekent dat de ene vakexpert nog werkt met een lesmethode en de andere vakexpert werkt met keuze-onderwerpen die zelfs vakoverstijgend zijn. Dat betekent dat de leerling te maken krijgt met allerlei verschillende aanpakken van vakexperts en zich daarop moet aanpassen in plaats van andersom. Ook dat is een weg terug naar regulier onderwijs vanuit het perspectief van de leerling. Een ondertussen ontdekte 'fout' is dat deadlines van al die vakken tezamen net voor een vakantie bijna reguliere proefwerkweken van traditionele scholen zijn geworden.
Het wordt tijd terug te gaan naar de basis; Elke leerling is uniek! Ook als hij de examenjaren instapt! De leerling kennen is onlosmakelijk verbonden aan het kunnen realiseren van een optimale leeromgeving, zowel voor de coach als voor de vakexpert. Zorg ervoor dat leerlingen weten wat ze mogen verwachten. Geef hen overzicht over de vakken en toetsen en inzicht in de wijze waarop er getoetst wordt. Zorg dat ze weten dat vakexperts en hun aanpak kan verschillen, zodat ze daar zelf op kunnen inspelen. Zoek een manier om kennis en ervaringen uit te wisselen als coaches en vakexperts over die ene leerling!
Hoe gaaf zou het zijn om 360 graden feedback hier toe te passen? Waarom vragen de coaches en vakexperts niet eens aan de leerlingen wat goed gaat en wat er beter kan? Dat levert niet alleen veel feedback en informatie op, maar kan enorm stimulerend werken. Stap af van vooraf geformuleerde vragen en stel je open voor wat er komt vanuit de leerlingbehoefte. Zo maak je ruimte voor het uitbreiden van je eigen comfortzone. We vragen toch ook aan de leerlingen om uit hun comfortzone te komen om zich te ontwikkelen? Wat je daarvoor nodig hebt is de openheid en cultuur om kwetsbaar te zijn als coach en vakexpert. Kwetsbaarheid en openheid zijn in die zin een grote kracht om te kunnen leren. Werk daarnaast ontwikkelingsgericht aan het vervagen van de grenzen tussen coaches en vakexperts. Waar de coach vakkennis heeft die hij nu weinig inzet zal de vakexpert meer coachend te werk moeten gaan. Het worden ‘Agoriaanse meesters’.
Hoe inspirerend zou het zijn als de leerlingen mogen ‘shoppen’ op een groot plein met aanbod aan ideeën, challenges, projecten, kennis en daarbij kunnen kiezen uit meerdere aanbieders van kennis en coaching? Dat aanbodgerichte, dat kan geen kwaad: “Als je niet weet dat fruit bestaat, dan vraag je niet om een appel!” Het is bedoeld om te inspireren en nieuwsgierig te maken! Die feedback kregen we ook van de community-avond waar ouders zichzelf ‘vermarkten’. Stel je bent nieuwsgierig naar de kleding van de Romeinen en je kunt daarvoor terecht bij de ene Agoriaanse Meester die geschiedeniskennis heeft, je mag ondertussen creatief aan de slag met het maken van een Romeinse jurk in het lab en je wordt procesmatig ondersteund door die ene Agoriaanse Meester die je kan leren doorzetten en plannen! Hoe motiverend zou het zijn als leerkrachten hun eigen ‘ei’ ook kwijt kunnen door hun eigen kennis en vaardigheden ter beschikking te stellen? Hoeveel energie geeft het je dat je als leerkracht zelf gaat inspireren door sessies aan te bieden, thema’s te presenteren, projecten en challenges als ideeën uit te zetten? Dat zou toch een optimale leer- en werkomgeving betekenen voor leerkrachten en leerlingen?! En waarschijnlijk ook nog voor alle ouders die nog onvoldoende in het netwerk actief zijn!
Er wordt al een tijd gewerkt aan het combineren van challenges en vaardigheden aan eindtermen. Ik begrijp het, maar vind het teveel gericht op het extern verkrijgen van kennis en vaardigheden. Richt je daar niet alleen daar op, dat kan ook leiden tot navelstaren en werken met oogkleppen op. Om van de interne harde schijf over te kunnen stappen naar de externe harde schijf van het examentraject is het handig om de vaardighedenmonitor in te zetten als 'gereed voor examen’. Zorg voor zoveel als mogelijk individueel maatwerk in je aanbod als vakexpert om agoriaans de kennis en vaardigheden op te doen en richt je op de lijn die is ingezet met de challenges waar steeds duidelijker het individuele profiel van de leerlingen te zien is. Bouw aan een portfolio van challenges die eenzelfde waarde qua eindtermen vertegenwoordigt als de schoolexamens en het centraal eindexamen om het gewenste diploma te verkrijgen.
Want... stel nou eens voor dat landelijk het inzicht ontstaat na de coronapandemie dat het centraal schriftelijk en alle toeters en bellen over wijzen van toetsing verdwijnen? Dat zelfstandig werken een veel betere optie is dan alleen onderwijzen? Dat leerlingen zich vrijer voelen in hun ontwikkeling en leerkrachten veel meer tot hun recht kunnen komen? Wat een perspectief zou dat zijn! Dan gaan we gewoon door waarmee we op dag 1 dat een leerling bij Agora start begonnen zijn! Dan zet je de Challengemonitor en Vaardighedenmonitor en de Agoriaanse Meesters in bij het opbouwen van een ‘portefeuille aan challenges, projecten en ga zo maar door om de eintermen uiteindelijk te behalen langs Agoriaanse weg. Loopbaanontwikkeling in progress! Dan ben je als Agoriaan op een gegeven moment klaar voor de vervolgstap en vertrek je bij Agora met je portfoliomap onder je arm de wijde wereld in! En die vakexperts? Die kijken ernaar uit om na de zomervakantie weer volop aan de slag te kunnen gaan in plaats van uitgeput de zomervakantie in te ploffen. Win-Win!
Reactie plaatsen
Reacties