Eigenlijk vind ik dat Agora-onderwijs een gecertificeerde vorm van onderwijs zou moeten zijn die in heel Nederland gevolgd kan worden waardoor er ‘landelijke’ dekking is. Elke leerling moet in staat om op redelijke afstand van zijn woonplaats Agora-onderwijs te volgen.
Het lijkt me een zeer gewenste ontwikkeling dat er voor Agora-onderwijst kwaliteitsborging komt waardoor je ook weet waar je in stapt als je voor Agora-onderwijs kiest.
Is dat een realistische gedachte of wishful thinking nu Agorascholen als paddenstoelen in de lucht schieten en er geen centraal orgaan is dat de kwaliteit definieert en bewaakt?
Laten we eens hardop dromen: Over een aantal jaren vinden we in ‘Mijn woordenboek' en Wikipedia beschrijvingen van Agora-onderwijs: 'Onderwijsleerpoces dat uitgaat van volledige autonomie van het lerende kind' en 'Specifieke vorm van gepersonaliseerd onderwijs, waarbij elke leerling een eigen leerroute kiest en wordt begeleid door Agoriaanse meesters met gecertificeerde methodieken'. In een uitgebreide beschrijving treffen we de eerste school, Agora Roermond©® aan, de grondleggers, de belangstelling van de Nederlandse overheid, de druk op het onderwijs om meer te personaliseren voor de leerling en de noodzaak tot een meer betekenisvolle rol van de leerkracht waar Agora-onderwijs een antwoord op is.
Op Youtube en via publieke zenders vinden we filmpjes terug met interviews op de vloer van Agora Roermond©®, met de grondleggers, met leerlingen en met bevindingen van ouders die hun verhaal vertellen over hun ervaringen met Agora Roermond©®. We vinden er de eerste afgestudeerden die vertellen hoe Agora Roermond©® hen heeft gevormd voor de rest van hun leven! En we vinden er de ervaringen van scholen die een verandertraject van enkele jaren hebben doorlopen om het Agora-onderwijs succesvol te verankeren in hun eigen organisatie.
Op zoek in de media vinden we krantenartikelen, en tweets in onderwijsland waarin Agora Roermond©® genoemd wordt op fora, uitwisselingsbezoeken, workshops…. en we vinden officiële verklaringen van het Ministerie hoe vanuit Agora Roermond©® het Agora-onderwijs ontwikkeld is tot een gecertificeerde onderwijsmethode Agora©®. Zou dat gaan lukken in de toekomst?
De realiteit van nu: ‘Landelijke doorbraak Agora, opmars gepersonaliseerd onderwijs niet meer te stuiten'. Ik lees in de media verschillende argumenten voor Agora-onderwijs zoals te weinig leerlingen, betekenisvolle invulling van de taak van de leerkracht, dichtbij huisonderwijs. En ik kom diverse andere vormen van gepersonaliseerd onderwijs tegen zoals Koers en kunskapsskolan. Het zorgt bij mij voor verwarring. Wat is nu precies dan het gepersonaliseerde onderwijs bij Agora en hoe onderscheidt zich dat van ander gepersonaliseerd onderwijs? Wat is niet meer te stuiten en waarom niet? Weten we zeker dat de nieuwe Agorascholen hetzelfde gaan doen? Is Agora onderwijs©® al klaar voor een landelijke uitrol?
Agora Roermond©® is 3,5 jaar onderweg en dit jaar is het eerste jaar waarin er gesproken kan worden over examenresultaten van een niet homogene groep (eind)examenkandidaten. In de afgelopen jaren is er niet alleen sprake van instroom vanuit groep 8, maar ook van zij-instromers waaronder instromers die voor Agora kiezen om meer op maat examen te doen.
De coaches van Agora Roermond©® zijn inmiddels een vaste kern die zich steeds verder doorontwikkelt als team en individueel. Deze kern is het ‘broeinest’ die de filosofie toepast en het handen en voeten geeft. Er wordt kritisch gekeken naar hoe deze groep van coaches uitgebreid kan worden om te voldoen aan een groter aantal leerlingen, zodat de filosofie van werken behouden blijft. Als startend coach ben je een ‘beginner’, net als de groep 8 leerling; je bent niet zomaar van vandaag op morgen een Agoracoach! Je ontschoolt en ontwikkelt je, net als de Agora leerling. Kortom, je wordt een Agoracoach op de werkvloer; er is nog geen ‘lerarenopleiding’ tot Agoracoach!
Methodieken zijn nog vrij kort ontwikkeld en in gebruik en zullen nog verder doorontwikkeld (moeten) worden om steeds beter afgestemd te raken op dat ‘persoonlijk’ onderwijs. De ChallengeMonitor en de ProgressMonitor, inspiratiesessies, dagstarts. Alles is ooit met een bepaalde bedoeling begonnen en ontwikkelt zich op de dag van vandaag nog door. Er is continue spiegeling of de methodiek nog bijdraagt aan de filosofie met de groei die Agora Roermond©® doormaakt!
Tevens is er een kritische grens aan de grootte van Agora Roermond©®; Zowel als het gaat om de grootte van de coachgroepen als om de grootte van de gehele school als ook om de inrichting van de ruimte om de filosofie fysiek optimaal vorm te geven. Er is tot nu toe nog geen jaar hetzelfde geweest, de groei dwingt tot aangepaste keuzes om de Agorafilosofie te kunnen behouden. Waar ligt de balans tussen creativiteit en vrijheid enerzijds en structuur en regels anderzijds?
Het traject tussen starter en eindexamenleerling heeft nog meer ontwikkeltijd nodig om vloeiend te kunnen gaan verlopen! Ook vakexperts moeten ontscholen en hebben daarvoor tijd en ruimte nodig terwijl ze proberen om aan de vraag naar ondersteuning en het aanreiken van kennis te voldoen. Tijdens het openhouden van de winkel wordt er door experts hard gewerkt om eindtermen te vertalen in challenges, zodat er op een Agoriaanse manier examen kan worden gedaan.
Agora Roermond©® dankt zijn huidige succes aan de continue doorontwikkeling van het gehele coachteam, ruimte van een bestuur voor ontwikkeling en enthousiaste leerlingen (en ouders) die mee-ontwikkelen. Aan de voorkant wordt kritisch gekeken of een leerling kiest voor Agora door meeloopdagen en intakegesprekken. Agora wordt ontwikkeld in een schoolgebouw dat al jaren vernieuwend onderwijs brengt en wordt getrokken door de beide oprichters! Geld en organisatie volgen de gevraagde ontwikkelingen en het tempo moet hoog liggen. Het coachteam steekt vele uren en energie in dagelijkse coaching en in doorontwikkeling. Vanuit organisatieverandering zou ik zeggen dat we hier alle factoren mee hebben voor succes! Zonder de duwers en trekkers binnen Agora Roermond©® zou er geen Agora onderwijs zijn geweest, maar ook nu niet meer bestaan.
Agora is dus nog niet uitontwikkeld en als je weet hoeveel kritische succesfactoren er zijn om zover te komen als Agora Roermond©® nu is, hoe zit het met die scholen die nu ook Agora-onderwijs willen gaan geven? Hebben zij al deze factoren voor succesvolle implementatie en borging van de Agora-filosofie in huis? Is er voldoende speelveld gecreëerd door directie en bestuur om Agora tot ontwikkeling te laten komen? Zijn er trekkers aanwezig binnen de scholen die voldoende mankracht om zich heen hebben om Agora als eigen kern in te voeren? Is het personeelsmanagement zodanig vormgegeven dat er sprake kan zijn van zelfsturende teams en is er ruimte voor zelfontplooiing? Zijn er experts aanwezig die hun vakgebied kunnen vertalen naar challenges en begrijpen hoe zij Agora-leerlingen moeten begeleiden? Is er fysiek ruimte voor een Agora-plein? En... is er voor dit alles een plan gemaakt dat verder reikt dan de enthousiaste eerste jaren waarin qua schaalgrootte toch alles wel loopt...?
Ik maak me zorgen over een te ‘gretige’ implementatie op andere scholen van een nog niet volledig uitontwikkelde en uitgewerkte Agora-filosofie. Oneigenlijke argumenten om Agora-onderwijs in te voeren zoals meegaan met een succesvolle jonge innovatie vanwege krimpend leerlingaantal, de roep het anders te moeten doen, druk vanuit de omgeving. Argumenten die van buitenaf komen en niet van binnenuit. En daarmee zie ik ook een kans op mislukking en het risico het kind met het badwater weg te gooien! Vervuiling ligt op de loer met een kans op mislukking als er nu te snel wordt gekopieerd en eigen invulling wordt gegeven aan Agora-onderwijs buiten Agora Roermond©®. Agora Roermond©® heeft de handen nog even vol aan haar eigen doorontwikkeling en het spannende jaar van ‘eerste resultaten’. Wie gaat de kwaliteit van Agora-onderwijs buiten Agora Roermond©® bewaken? Als je wil voorkomen dat het mislukt, dan is kwaliteitsbewaking aan de voorkant van al die scholen die zich Agora willen noemen een must!
Het oprichten van een Agora-vereniging is een noodzakelijke stap om kwaliteit te borgen op alle scholen die de term Agora-onderwijs benoemen in hun onderwijsprogramma! De Vereniging is daarbij geen overlegorgaan maar heeft verregaande autoriteit nodig om de kwaliteit te borgen. Denk daarbij aan het certificeren van een school als 'Agoriaans' door het stellen van voorwaarden en kwaliteitseisen. Aan de voorkant sturen in plaats van laissez-faire. Al met al zou ik er dan meer gerust op zijn dat we over een aantal jaren een eensluidende definitie van Agora-onderwijs in “Mijn Woordenboek’ en op ‘Wikipedia’ vinden en we niet verrast worden met een vermelding op de ‘Staat van Onderwijs’ als een goede maar mislukte poging van gepersonaliseerd onderwijs.
Reactie plaatsen
Reacties