In groep 8 van de basisschool word je als ouder en kind geleefd met het voorgeschreven pad van ouderbijeenkomsten, schooladviezen, inschrijfdagen en een Cito-toets. Je aandacht moet je verdelen tussen afronding van de lagere school en de keuze voor de middelbare school. De Cito-toets heeft meer te maken met een ceremoniële dans dan dat het je nog opzienbarend nieuws brengt over de ontwikkeling van je kind. Helaas is dat niet anders in het middelbare onderwijs; opnieuw een ceremoniële dans door je diploma te halen en tegelijkertijd al zoeken en proberen te focussen op het vervolg, ook bij Agora!
Wat ga je doen na Agora? Op een van de open dagen van een studierichting in het vervolgonderwijs start de algemene introductie in een collegezaal met het benoemen van de benodigde 60 punten voor het halen van de propedeuse in één jaar, het hard werken voor deze punten en het noemen van het aantal herkansingen. Vervolgens wordt alle theorie in één jaar gepropt met hier en daar een project en vaardigheden opdoen en dan mag je vervolgens stage gaan lopen. Hoe en wat daarin wordt begeleid en ondersteund, geen idee! Ik haakte eigenlijk –jammer genoeg voor de rest van het verhaal – compleet af. En zoals mijn kind het verwoordde: “Waarom moet dat op deze manier en waarom duurt het dan vier jaar?”
“We werken aan leren op maat” Is een veel gehoorde uitspraak tijdens de open dagen. Soms leidt dat tot hoop; Als je hoort dat ze Agora kennen of het verhaal daar wel heel erg op lijkt! Soms haak je af omdat het meer het individuele maatjasje van regulier onderwijs is dan vernieuwend. Het lijkt er in ieder geval wel op dat ook hogescholen zich bewust worden dat het tradtionele onderwijs niet langer meer kan.
Het bezoek aan diverse Fontyslocaties en –opleidingen is in die zin bemoedigend, dat een aantal opleidingen het roer omgooit of dat al heeft gedaan. Ik herken hier en daar enthousiaste leerkrachten die met een diepe overtuiging vertellen dat eigenaarschap over eigen ontwikkeling van de student een veel betere aanpak is! Toetsen verdwijnen, studenten gaan themagewijs in twee semesters werken, groepsgewijs en individueel, ondersteund door coaches die tevens een vak beheersen en studenten kunnen helpen. Gezamenlijke start van de week met leerdoelen en gezamenlijke afsluiting met evaluatie. Dat klinkt erg Agoriaans en het maakt dat ik met een grote glimlach op mijn gezicht nieuwsgierig word naar meer!
In hoeverre zijn ze al Agoriaans? Het is moeilijk te bepalen wat nu de wens is en wat de werkelijkheid. Voor de studierichting waar wij voor komen wordt de nieuwe wijze van leren pas volgend schooljaar ingevoerd. Een ontwikkelgroep van leerkrachten, leerlingen en mensen uit het veld moet iedereen in dit verandertraject van leerkrachten meenemen. En dan hebben we het ook nog over leerlingentallen rond de 150. Ga d’r maar aanstaan! We weten hoe hard werken het is bij Agora om het verhaal te blijven uitdragen en waakzaam te zijn dat de visie geenszins in gevaar komt. Het vergt een andere vorm van schoolleiderschap, van in het diepe springen van de leerkrachten en met vooral veel vertrouwen in de visie en met elkaar samenwerken de onzekerheid tegemoet durven gaan! Dus het is een voorzichtig optimisme dat we durven te voelen op de open dagen. Ook nu hoef ik eigenlijk alleen maar naar mijn kind te kijken en te luisteren om te weten hoe Agoriaans het al is. Waar ik als ouder mijn vragen stel en doorvraag zie ik genoeg aan haar gezicht wanneer ze afhaakt. En dat doet ze op een aantal van de open dagen. Het lijkt een beetje op de inspiratiesessie waar je duidelijk kunt zien wanneer een kind afhaakt! Een duidelijk teken dat je niet meer aansluit en dus niet meer met elkaar in verbinding bent.
De aanwezige ouders en kinderen raken in verwarring als een leerkracht in een voorlichtingsbijeenkomst vertelt dat er geen toetsen meer zijn komend studiejaar! Je ziet het aan de gezichten en hoort het aan de vragen. Aangezien dit niet de plek is om ‘Agora te verkopen’ bijt ik maar op mijn tong. Maar dan zeggen de twee Agorakinderen die samen met mij in de voorlichting zitten: “Jullie moeten je niet zo’n zorgen maken hoor, wij werken al jaren op deze manier en het komt wel goed!” om eraan toe te voegen: “U moet alles wat u weet van regulier onderwijs nu even vergeten!” En daar zit ik met een stralende glimlach naast! Trots! Op de grappig bedoelde vraag van de leerkracht aan het einde van de voorlichting of de beide kinderen niet kunnen blijven zitten bij de volgende rondes komt het antwoord: “Wat levert dat op?”… Übertrots!
We maken mee, dat we leerkrachten en aanwezige ouders geboeid en verward horen luisteren naar onze verhalen over Agora. Het maakt dat mijn kind zegt: “Ze hebben er meer aan wat ik vraag en zeg, dan dat ik er iets van opsteek” en “Moet ik nu na Agora helemaal opnieuw beginnen? Een heleboel van wat ze me willen leren, dat kan ik toch al?” Dan hebben we het niet over de kennis en vaardigheden van het specifieke beroep of onderwerp van studie, maar over het zelfstandig werken, communiceren, sociale vaardigheden en alles wat we met de vaardighedenmonitor van Agora volgen bij onze kinderen! En over hoe ze nu een onderscheid kunnen maken wat ze wel en niet belangrijk vinden! Alles wat al met eigenaarschap en de daarbij behorende verantwoordelijkheid hoort! Ze steken met hoofd en schouders boven een groot aantal andere potentiële leerlingen (en ouders) uit! We horen met regelmaat: “Je loopt eigenlijk vooruit!”
Het is meer de werkelijkheid die achterloopt. Het perspectief voor onze Agoriaanse kinderen in Roermond is dus zoeken naar een vervolg dat motiveert en voldoende autonomie geeft om alles wat je geleerd hebt bij Agora te kunnen voortzetten en geen stappen terug te moeten doen. Ik kan me goed voorstellen dat er ook kinderen zijn die gaan afhaken voor vervolg en hun eigen curriculum maken en voorzetten. Dat is ook een idee dat bij mij als ouder opkomt. Ik draai mezelf in alle bochten om out-of-the-box te denken wat er nog meer mogelijk is. Met het gevolg dat ik me enorm ga irriteren aan het diploma en alle voorgeschreven eindtermen!
Het diploma is een rituele dans, niet meer en niet minder! Drie jaar geleden nooit gedacht dat ik het zou roepen, maar hopla: Weg me dat diploma! En de profielkeuzes gooien we met het diploma ook maar meteen overboord! Daarmee wil ik niet zeggen dat kennis niet belangrijk is, kennis is en blijft een belangrijke basis om jezelf te kunnen ontwikkelen. Wat ik vooral wil aangeven is dat het trechteren in community 2 tot de eindtermen van een gekozen profiel afleidt van de ontwikkeling van je kind! Waar je jaren werkt aan ontscholing en je de authenticiteit van je kind gaat zien dwingt het afsluiten van de middelbare school en de toegang tot vervolgonderwijs je dit natuurlijke proces te onderbreken! Specifiek gericht op het kunnen halen van de eindtermen worden de examenjaren vorm gegeven. Dat is wat ik absoluut niet wil!
Ik zou niet weten waarom we de kunstmatige grenzen met het halen van de Cito-toets en het diploma niet zouden schrappen?! Je gaat gewoon naar een Agoraschool ontwikkelt tot ergens in je twintigste langs de lijnen van de Agoravisie. Het liefste zou ik zien dat mijn oudste doorgaat met waar haar passie en interesse liggen, waar ze nieuwsgierig naar is en waarvan ze gaat ‘glimmen’. Het profielwerkstuk en haar eigen opdracht voor CKV, daar zie ik haar glimmen. En dat heeft er alles mee te maken dat ze daar verwonderd door is en ‘eager’ om er meer van te weten. Dus, we vragen een accreditering aan voor vervolgonderwijs en laten onze kinderen lekker op Agora doorontwikkelen tot hun 18e, 20e, 23e… zolang totdat het kind klaar is om Agora te verlaten. Wat ik verwacht dat gebeurt is dat ieder kind steeds beter weet wat het wil en zich zal inspannen voor kennis en vaardigheden zodat het kan gaan doen wat het wil. Daar heeft het dat diploma niet voor nodig. En wat let ons om het netwerk daarvoor in te zetten?
Er moeten dan wel nog een groot aantal stappen gezet worden om dat netwerk van ouders en anderen meer te integreren in het onderwijs, als pijler. Misschien moeten we daarvoor ook eens gaan ‘gluren we bij de buren’ zoals bij Fontys hoe zij dat doen met stages, meeloopdagen, inzet van specialisten. Ik ben ook heel nieuwsgierig hoe het hen vergaat met de natuurlijke ‘clash’ tussen eigenaarschap over eigen ontwikkeling en ‘eindtermen’. Wellicht kunnen we daarin gezamenlijk een soepelere overgang gaan realiseren tussen middelbaar en hoger onderwijs door eigenaarschap over eigen ontwikkeling centraal te stellen, en niet het te behalen papiertje!
Reactie plaatsen
Reacties